Amerikan Devrimi ve Amerika’nın Bağımsızlığı
Amerikan Devrimi ve Amerika’nın Bağımsızlığı – Ders Notları
Hollanda, Fransa ve İngiltere Yenidünya’daki İspanyol ve Portekiz sömürgelerini teker teker ellerine geçirmeye başladılar. 17. yy da bu 3 devlet kendi Amerikan kolonilerini İspanya’ya kabul ettirdiler. İngiltere de Hollanda’yı denizlerde iki kez yendi ve 1667 de Hollandalıları Kuzey Amerika’dan attı. İngiltere, Kuzey Amerika kolonileri yüzünden tam 4 kez Fransa ile savaştı.
Merkantilist* kurama göre, güçlü bir devlet olmanın yolu Amerika’daki gibi koloniler elde etmekten geçmekteydi. Kolonilere sahip olan devlet deniz gücünü besler, hem devletin zenginliği artar hem de deniz gücüyle büyüklük yolunda olur.
İngiltere, 7 Yıl Savaşları’nda Fransa’yı yenerek Kuzey Amerika kıtasının hemen hemen tümünü eline geçirdiğini görmüştük.
Amerikan bağımsızlık mücadelesi gerçekte İngilizlerin Yenidünya’ya getirdikleri ilkelere dayanılarak yürütülmüştür. Kuzey Amerika kolonileri feodal ve mutlakiyetçi bir biçimde değil, liberal bir temele dayanılarak sömürge haline getirilmişlerdi.
İngiltere ve öteki Avrupa ülkelerindekilerin aksine, kolonilerde aristokrasi yoktu ve monarşinin gücü hem uzakta hem de etkisizdi.
Çeşitli kolonilerde birbirinden çok değişik dinlerin varlığı daha başlangıcından kabul edilmişti ve hiçbir siyasal birim ya da kişi, bir dini zorla kabul ettirmeyi aklından bile geçirmedi.
13 koloninin çok değişik çevrelerden gelen insanlarını birleştiren 3 unsur vardı. Hatta 3 öfke vardı:
- Fransa’nın yarattığı askeri ve ekonomik baskıya karşı öfke
- Kızılderililere karşı duyulan öfke
- İngiliz sömürgeciliğine karşı öfkeler.
Bunlar Amerika Bağımsızlık Savaşı’na yol açtı.
Kuzey Amerika’da yeteri kadar insan birikince , özerk devletler halinde olmaları, kendilerine bir anayasa hazırlamaları ve eşit haklarla bir birlik kurmaları kararlaştırıldı.
Ayrıca İngiltere’nin 7 Yıl Savaşları’nın giderlerini kolonileriyle paylaşmak niyetinde olması 13 koloniyi huzursuzluk ve direnişe itti. 1774’te başlayan Amerikan Bağımsızlık Hareketi, Fransa’nın da yardımıyla 1776 yılında resmen bağımsızlık ilanına vardı. İngiltere savaşan kolonilerle başa çıkamayacağını anlayınca 1782 ylında ABD’nin bağımsızlığını tanıdı.
Sonuçları
13 kolonide devlet dini ve monarşisi yoktu.
Fransa, Amerikan bağımsızlık mücadelesine yardım ederken büyük ekonomik yük altına girmişti (Fransız devleti, mücadelenin kazanılmasında en önemli etkendi)
Düşünürler artık model ülke olarak İngiltere’den çok ABD’yi örnek aldı.
Amerikan anayasaları, Jean Jacques Rousseau’nun Toplum Sözleşmesi’nin uygulanması gibi görünüyordu.
Bağımsızlık bildirgesiyle hükümetin halk tarafından yaratıldığını, yalnızca kendisine verilen bir yetkiyi kullandığı, insanların kendilerinden esirgeyemeyeceği haklara sahip olduklarını ilan etmişlerdi.
*Merkantilizm nedir öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz
Aşağıdaki yazılara da göz atabilirsiniz
0 Comments